martes, 31 de enero de 2023

O secretos II.3

 

3. EL COSTUREIRO.

Foise Yayo col bolo prá casa, deixando ás nenas solas coa disculpa de fer algo pral escola, que, inda sendo os últimos días de clase, sempre mandaban trabayíos para que nun s'aburrisen. Antias d'ir pral cuarto de Naya, recuperaron a maleta-costureiro que deixaran al pe da porta del cabanón para volvella al sou sito.

¿Acabastis xa con ella? —quixo saber a madre.

Igual necesitamos un aguya de llá, peró eso a el día que los enchamos —respondéuye a fiya.

Igual hai algúa aquí dentro y aforramos de revolverche máis nel tou —aclaróu Sara, erguendo el costureiro de Saría.

Mira qué cestín tan guapo y váleche pra ti, tendo el mismo nome. Y nun creu que revolvésedes tanto nel noso.

Sería difícil, col colocado que lo ten bola —ríu Naya.

Y Dios nos llibre de descolocaryo —ríu tamén a madre.

Nun creu eu qu'Inés vaya enfadarse por eso —dixo Sara.

Enfada, enfada. É que tu na máis la vez de visita, peró vaya si roña condo nun femos as cousas la sou gusto, ¿verdá, nena? —volvéu rir a madre.

Siguiron as nenas camín del cuarto de Naya, unde s'acomodaron xuntas nel pico da cama. Sacóu Sara el sobre das cartas del costureiro y quedóuse mirando qué ben ordenado taba hast ael acirico coas aguyas y os alfileres postos en orden:

Mira pr'aquí: tá como el voso. Parecen máis ermás Saría y túa bola qu'a mía. —Zarróu el costureiro y púxolo nel tarrén, nun fose cayer y descolocarse.

Debian ser amigas desde pequenas y tar todo el tempo que podían xuntas así qu'acabaron tento as mismas zunas —ríu Naya—. Por eso túa bola nun quer vernos xuntas a ti y a mín.

Sendo tan amigas, sígueme chocando qu'Inés nun saiba qué yes pasara a Saría y a Román.

Miróula de medio llao el amiga, coyéuye el sobre das cartas das maos y dixo, abríndolo:

—Eso nun lo sabemos: el que nun sabía nada era meu bolo. Igual ella si sabe el historia, peró, sendo secreto entre as dúas, igual nunca lo contóu.

¿Nin que fixeran as paces?

Sacudíu a cabeza Naya, sacando as cartas:

Se é secreto, é secreto. ¿Ou tu ibas cuntarye a daquén algo qu'eu che fixese xurar que nun ibas dicir, por búa noticia que fose?

Tocóuye sacudir a cabeza a Sara, coyendo as dúas cartas que y'apurría el amiga:

Llée tu esas dúas pra ti y eu estas outras y deixamos a que ten lletra distinta pral final.

Así fixeron y entre as dúas foron sabendo da vida de Román, antias y despós de fer as paces con Saría y un pouco da d'ella pol qu'él ye respondía al que ye cuntaba nas súas cartas. Tamén foron sabendo da vida da familia y os vecíos d'un y d'outro hasta que Naya erguéu de golpe a cabeza:

Aquí dice que ye manda úas fotos y pídeye outra d'ella.

Quedaron as dúas nenas mirando úa pral outra y cuase al tempo botaron mao al costureiro que taba nel tarrén entre as dúas:

Parece que tuvemos el mismo acordo —ríu Naya, deixando que fose el amiga a que coyese el cestín—. Mira a ver se hai algo dentro ou temos que pensar únde pudo metellas Saría pra que nun las encontrase túa bola, nin naide, vamos.

Abríu Sara el costureiro y nun tuvo que reparar muito nél para ver un pedacín de cinta qu'asomaba na veira da tapa. Tiróu d'ella con cuidao, tendo medo a romper algo, y axina se soltóu a parte de dentro da tapa. Al sacalla cayéu nel costureiro un sobre marellento nel qu'encontraron as fotos das que falaba a carta qu'inda tía nas maos Naya.

Váise nas fotos el retrato d'un home, núas solo y noutras acompañado, qu'axina souberon qu'era Román. Na primeira, reconocéu tamén Sara al ermá da súa bola de nova, ríndose como a nena un s'acordaba de vella nunca, sentarda núa manta nel tarrén al pe del chaval que supoñían qu'era Román, mui xuntos y coas maos coyidas. Déronye a volta á foto pra ver que tía escrito “Os Romedios” y a fecha.

A seguinte fotografía era del mismo mozo, con traxe y sombreiro panamá, dereto al pe d'úa palmeira enana y col brazo apoyado núa banqueta alta; detrás tía un sello d'un estudio fotográfico de Buenos Aires y úa dedicatoria pra Saría coa firma que xa xonocían de Román. Había outras dúas fotografías máis: úa de Román máis veya, sentado nin siyón de mimbre nel entrada d'úa casa con xardín, y outra, na misma pose, con úa ninía sentada nel collo.

Al vella, cuase saltaron da cama as nenas:

¿Casaría, al fin, con outra? —perguntóu Naya, mentras Sara nun acertaba a darye volta al retrato pra ver se tía algo escrito.

Aquí nun pon nada. Mira a carta —respondéu dándoye voltas á foto a ver se vía, sequera, a fecha.

Volvéu Naya ller a carta, esta vez en alto, buscando únde nombraba as fotos.

Aquí dice: “Mándoche el meu retrato pra que vexas lo veyo que tou y outro coa mía afiyada, ou nosa, podería dicir, que se chama Sara por esa madría por poderes que ten en ti.” Así que non, nun casóu... Espera: é sobría ademáis d'afilyada súa.

Pos é verdá que tá veyo, ¿taría malo?, porque tampouco debía ter tantos anos na fecha da carta —comentóu Sara, mirando con atención a foto.

Sin esperar máis, coyéu Naya a carta que yes quedaba por ller, a que tía outra lletra, y xa desde el principio souberon que la escribía un sobrín de Román. Ordenando as cousas del tío al morrer éste al pouco del última carta, encontraran a correspondencia de Saría y decidiran escribirye para comunicarye a triste nova y cumplir al tempo as últimas voluntades de Román, que yes pidía que la tratasen como a tía que nunca tuveran polla súa parte.

Al sentir aquello, acordóuse Sara dos paquetes qu'ás veces preparaba Saría con cousas feitas por ella que mandabba a nun sabía quén. Acordábase sobre todo d'un velo de tul que la vira bordando nun sabía cónto tempo y que, condo lo acabara, chamárala pra qu'axudase a envolvello en papel de seda; como Saría vira lo muito que ye gustaba, prometéraye que, se nun ye dicía nada a Pepa, fíaye outro pra ella. Y fixérayo: ben guadado lo tía ella nel fondo del caxón das sábanas del sou cuarto, envolto en papel de seda y dentro d'úa caxa de tuayas que ye pidira á madre.

¿Y sabes pra quén era? —quixo saber Naya.

Dixérame entoncias que pra outra Sara. Seguro que pra esta afiyada de llonxe. Tamén ye mandóu despós patucos y chaquetos de nenín, ben sei que pra os fiyos d'esa Sara.

Quedaron calladas as dúas, guardando as cartas y os retratos y colocando nel sou sito a tapa del costureiro:

Xa sabes únde esconder os secretos, condo nun queras que chos encontre túa bola —ríu Naya.

Cabecióu Sara, peró sin rirse.

Falando de secretos, ¿vamos diciryes algo de todo esto a os tous bolos?

Volveron quedar calladas outro bocadín, hasta que Sara añadíu:

Paréceme que túa bola algo debe saber y dame pena que Pacho nun lo saiba. ¡Col que ye doléu saber despós de tantos anos porqué deixara de recibir cartas de Román!

Antias que Naya podese responder, sentiron á madre:

¡Nenas! ¿Baxades merendar ou tais mui ocupadas?

¡Baxamos agora! —respondéu Sara, coyendo os dous sobres y el costureiro—: Vamos cuntaryes el qu'encontramos y que dicida él se quer saber el que dicen as cartas ou non.

Condo chegaron á cocía encontraron a os bolos xa sentados tomando el cortao da merenda:

¿Apetécevos fruta con yogur ou algo salao? —perguntóuyes a madre de Naya—: Aproveitai hoy que teño vagar para prepararvos eu a merenda.

Miróu a nena da casa pral amiga, pra qu'escoyese ella.

A mín váleme... —empezóu a dicir Sara, hasta qu'un codazo del outra fíxoye cambiar el intención—: Se hai compota de casa, eu quero tostadas con manteiga y manzá.

Xa lo supoñía —contestóu a madre, poñendo nel pico da mesa un plato con rebanadas xa preparadas como sabía que ye gustaban á vecía—. Y lleite frío para con ellas, ben sei.

Sentáronse á mesa y pousóu Sara el costureiro y os sobres al pe d'ella, tendo cuidao de poñer el marello nel pico:

¿Qué anduvestes revolvendo máis? —perguntóu Pacho, chisgándoyes un oyo.

Sacamos as cousas de coser de Saría y dentro del costureiro encontramos úas fotos escondidas na tapa —esplicóu a nena, coyendo úa rebanada y empezando a comer nella, procurando nun parecer esmolida.

¿Y poden verse? —insistíu el bolo.

Sacudíu a cabeza Sara, apurríndoye el sobre coa mao que tía desacupada, sin importaye que visen el outro sobre.

Coyéu el d'os retratos Inés, mentras Pacho buscaba os llentes nos bolsos da camisa. Condo los tuvo postos, xa a muyer sacara as fotos y miraba con oyos empañados a da pareya na festa:

Acórdome de condo yes tomaron esta foro; eu teño úa con todo el grupo que fóramos xuntos. ¡Qué ben lo pasáramos!

Xa taba Román preparando el viaxe y por eso quixo que yes tomaran úa a ellos dous solos —dixo Pacho, coyéndoye a foto á muyer.

Miraron os dous el retrato que Román ye mandara a Saría al pouco de chegar al Arxentina.

D'esta acórdome ben condo chegóu. —Coyéula tamén—. Y d'acompañar despós a Saría sacar outra pra mandarya.

Parecía qu'iba siguir falando condo reparóu na que se vía entoncias nas maos d'Inés y que xa esta miraba con toda el atención, empezando a sacar de detrás el última:

¿Y esas fotos? ¿Tamén taban nel costureiro? —perguntóu sin crer el que taba vendo.

Entoncias, ¿recibira máis cartas d'él Saría? —sorprendéuse a madre de Naya, Coyéu Sara el sobre y apurríuyo á muyer—. ¿Tamén apareceron nel costureiro?

Non, debaxo da máquina de coser —respondéu a nena.

Garróu el sobre con cuidao y apurríuyo á sogra, que deixara el sobre coas fotos outra vez na mesa:

¿Llésteslas? —quixo saber a muyer.

Cabeciaron as nenas, as dúas coas bocas ocupadas coas tostadas pr'aforrar ter que dar esplicacióis.

¿Tú sabíaslo? —perguntóuye el home.

Sabía que volvían escribirse, si. Y que tían un afiyada que tamén se chama Sara.

No hay comentarios:

Publicar un comentario